Najważniejsze wydarzenia polityczne

Absolutnie podstawowy przegląd wydarzeń politycznych, które w różnym stopniu stanowią tło akcji i fabuły powieści i opowiadań, i do których będą odniesienia w tekście czy wypowiedziach bohaterów. Taka przypominajka z historii, bez której jednak trudno będzie się połapać w wydarzeniach i ich politycznym kontekście, a także w poglądach i lojalnościach, a niekiedy przede wszystkim przeszłości bohaterów. Mniej powszechnie znanym albo znanym, ale szczególnie dla nas ważnym wydarzeniom i postaciom poświęcimy w tym dziale osobne artykuły (będą one linkowane z tej strony). Zestawienie jest oczywiście ukierunkowane na to, co będzie istotne dla akcji powieści.

WIEK XVIII

1768-71 – Polska: próba wprowadzenia liberalnych reform przez Stanisława Augusta Poniatowskiego; m.in. przeciwko tym planom zawiązana została konfederacja barska, sprzeciwiająca się zarówno rosnącym wpływom rosyjskim, jak i reformom, w tym głównie równouprawnieniu różnowierców

1772 – Polska: pierwszy rozbiór

1788 – Hiszpania: śmierć króla Karola III Burbona, zwolennika liberalnych reform (14.12)

1789 – Francja: wybuch Wielkiej Rewolucji

5.05 – posiedzenie Stanów Generalnych (decyzja o ich zwołaniu 24.01)
14.07 – zburzenie Bastylii, uważane za datę początkową właściwej rewolucji

1791 – Polska: konstytucja 3 Maja

1792 – Polska: konfederacja targowicka

Austria: objęcie władzy przez cesarza Franciszka II Habsburga

1793 – Francja: śmierć króla Ludwika XVI na gilotynie (21.01)

wybuch powstania rojalistycznego w Wandei

Polska: drugi rozbiór

1793/94 – Francja: wielki terror/terror jakobiński (6.09.1793-28.07.1794)

16.10.1793 – śmierć królowej Marii Antoniny na gilotynie

1794 – Polska: insurekcja kościuszkowska

1795 – Polska: trzeci rozbiór; abdykacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

Francja: ustanowienie Dyrektoriatu

Niderlandy: ustanowienie Republiki Batawskiej

1796/97 – pierwsza kampania włoska pod dowództwem Napoleona Bonaparte (wojna Republiki Francuskiej z Austrią)

7.01.1797 – utworzenie przez Legionów Polskich w Italii
14.01.1797 – bitwa pod Rivoli
29.06.1797 – utworzenie Republiki Cisalpińskiej w północnej Italii

1797 – Rosja: objęcie tronu przez cara Pawła I

1798 -Italia: zdobycie Rzymu przez wojska francuskie, utworzenie Republiki Rzymskiej (przetrwała do 1800)

Polska: śmierć Stanisława Augusta Poniatowskiego, ostatniego króla elekcyjnego

Irlandia: rewolucja przeciwko panowaniu brytyjskiemu, próba interwencji francuskiej w sierpniu 1798

1798/99 – wyprawa egipska Napoleona Bonaparte (wojska francuskie pozostały w Egipcie do 1801)

21.07.1798 bitwa pod Piramidami (wygrana francuska)
1-2.08.1798 bitwa morska pod Abukir (wygrana brytyjska)

1799 – Francja: przewrót 18 Brumaire’a (9.11), ustanowienie Konsulatu

Italia: Republika Partenopejska w Neapolu (23.01-8.07)

1800 – druga kampania włoska Napoleona Bonaparte (jako I Konsula Republiki Francuskiej)

14.06 – bitwa pod Marengo (decydująca wygrana francuska)

WIEK XIX

1801 – Francja: podpisanie w Lunéville traktatu pokojowego z Austrią (9.02) i w Paryżu (8.10) z Rosją; Francja zyskuje kontrolę nad Niderlandami; podpisanie konkordatu

Ameryka: Thomas Jefferson zostaje trzecim prezydentem USA; początek interwencji francuskiej na Santo Domingo

1802 – Francja: podpisanie w Amiens traktatu pokojowego z Anglią; koniec wojen II koalicji antyfrancuskiej; ustanowienie Legii Honorowej; Napoleon Bonaparte zostaje dożywotnim konsulem Republiki Francuskiej

1803 – Polska: połączenie Galicji wschodniej i zachodniej, ustanowienie stolicy prowincji we Lwowie

Europa: Anglia zrywa traktat z Amiens

Ameryka: rewolucja na Haiti; sprzedaż przez Francję Luizjany Stanom Zjednoczonym

1804 – Francja: wprowadzenie Kodeksu Napoleona (prawo cywilne); ogłoszenie Napoleona cesarzem (18.05) i koronacja (2.12)

Ameryka – ustanowienie cesarstwa Haiti

1805 – Italia: utworzenie przez Napoleona królestwa Italii, koronacja w Mediolanie (26.05)

Europa: zawiązanie III koalicji antyfrancuskiej (9.08)
bitwa pod Ulm (15.10), zwycięstwo Francji nad Austrią
bitwa pod Trafalgarem (21.10)
zajęcie przez wojska francuskie Wiednia (13.11)
bitwa pod Austerlitz (2-5.12.)
pokój w Pressburgu (Bratysławie; 26.12), kończący III koalicję

1806 -Polska: utworzenie Legii Północnych do wojny z Prusami (20.09); powstanie wielkopolskie (listopad); wkroczenie wojsk francuskich do Poznania (4.11) i Warszawy (27.11; 19.12 – przyjazd Napoleona do Warszawy)

Italia: Józef Bonaparte zostaje królem Neapolu (30.03)

Niderlandy: utworzenie królestwa Holandii, koronacja Ludwika Bonaparte (5.06)

Rosja: wybuch wojny z Turcją

Europa

rozwiązanie Świętego Cesarstwa Rzymskiego; cesarz Franciszek II przyjmuje tytuł cesarza Austrii jako Franciszek I

IV koalicja antyfrancuska (9.10)
bitwa pod Jeną/Auerstedt (11-14.11)
wkroczenie wojsk francuskich do Berlina (27.11)

Ogłoszenie przez Napoleona blokady kontynentalnej, mającej osłabić gospodarczo Anglię

 


d